Kieswijzer vanuit visie

Bijgewerkt: 21 nov 2023

De campagnes zijn nog in volle gang en op 22 november gaan we naar stembus: verkiezingen! Deze keer kiezen we onze volksvertegenwoordigers uit maar liefst 20 landelijk deelnemende partijen. Maar wat is nu eigenlijk hun visie op de toekomst van Nederland? De Selectie las alle verkiezingsprogramma's en zocht het voor je uit.

Kies jij ook op basis van visie?

Tijdens de campagne en in de media gaat het vooral over de plannen, ideeën en maatregelen van de politieke partijen. Of die nu haalbaar en betaalbaar zijn of niet. Ook de rol en het optreden van lijsttrekkers is steeds belangrijker. En of je nu links, rechts of dwars door het midden stemt, de meeste mensen snappen best dat we de grote vraagstukken niet binnen één regeerperiode oplossen. Een cruciale vraag, waar we bar weinig over horen, is dus: hoe zien partijen de toekomst van Nederland voor zich? Wat is hun visie op dit land en waar willen ze naartoe?

In ons advieswerk helpen we organisaties dingen in de juiste volgorde te doen. Eerst heb je een beeld bij de wereld en jouw rol daarin (visie), op basis daarvan wil je iets voor elkaar krijgen (ambitie en doelen) en dan bedenk je hoe je dat voor elkaar krijgt (strategie). Binnen die strategie maak je allerlei keuzes en plannen voor dingen die je wil doen (tactiek). Maar nu wil de pijnlijke waarheid dat politici, kiezers en media zich vooral focussen op die tactiek. Terwijl: hoe zien ze Nederland nou eigenlijk voor zich?

We hebben alle 19 verkiezingsprogramma's doorgeakkerd en (net als bij het vorige coalitieakkoord), van elke partij samengevat wat hun visie is. Dus: geen overzicht van hun plannen, stoere taal en populaire maatregelen om kiezers te trekken, maar gewoon, concreet en droog: welk Nederland hebben zij voor ogen?

N.B. We houden de volgorde van de Kiesraad aan (dezelfde als op het stembiljet):

Terug naar boven

Verantwoording

Wat is visie? De Selectie stelt dat 'een visie op iets' het vertrekpunt is voor ambities en plannen; eerst vind je iets en daarop baseer je iets. Visie is letterlijk: hoe je iets ziet en welke rol je daarin hebt. Bijna alle partijen hebben een visie op hoe zij Nederland zien en welke rol de politiek daarin heeft. Op basis van die visie hebben zij een ambitie (wat willen zij bereiken?) en vervolgens een strategie met allerlei tactische keuzes (maatregelen, plannen, veranderingen etc.) om die ambitie te realiseren. Dat idee staat - als het goed is - in hun verkiezingsprogramma's. In dit overzicht focussen we niet op die plannen, maar op de visie die zij hebben, gekoppeld aan de ambitie. Het WAAROM zeg maar, in plaats van het HOE en WAT. De afbakening van visie, missie, ambitie, strategie etc. is arbitrair. We staan dan ook altijd open voor een gesprek daarover. Leuk!

Om dit overzicht te maken lazen we alle verkiezingsprogramma's zonder daarbij onze politieke voorkeuren als filter te gebruiken. Onze deskundige adviseurs hebben veel ervaring met visie-teksten van diverse organisaties en gebruikten hun analytische blik om in de verkiezingsprogramma's van de partijen hun visie op te zoeken en hier samengevat, maar zo letterlijk mogelijk, weer te geven.

3870