top of page

BLOG

Lees meer over wat we doen, wat ons drijft en hoe we winnen.

Even vertragen om te versnellen

Foto van schrijver: Gjerryt LeuverinkGjerryt Leuverink

Bijgewerkt op: 4 mrt 2021

Hoe het doel de middelen niet heiligt…

Op dit moment ben ik zo’n 7,5 jaar aan de slag als adviseur. Tijdens mijn studie mocht ik bij Involve en Evolve als stagiair al meelopen bij verschillende opdrachten. En wat me vanaf dag één opviel, is dat er veel wordt gesproken over middelen: een app die gebouwd moet worden, een campagne die moet worden uitgevoerd of een team dat agile moeten werken. Maar welk probleem gaan we daarmee eigenlijk oplossen?

Organisaties signaleren een probleem en op basis van een snelle analyse wordt daar een oplossing voor bedacht, waarna ‘handjes met ervaring’ worden gevraagd om het uit te voeren. Snel van idee naar resultaat. De kans is dan groot dat een organisatie bezig is met het aanpakken van een symptoom in plaats van het daadwerkelijke probleem. Daarom is het bij het bepalen van een middel of oplossing noodzakelijk om eerst het probleem haarscherp te hebben. Klinkt logisch, maar is nog lang niet altijd de praktijk.


Middel wordt doel

Wil je daadwerkelijk een nieuwe app? Of wil je dat jongeren eenvoudig jouw organisatie kunnen vinden en hun eigen zaakjes kunnen regelen? Een app (of misschien wel agile werken) zou uiteraard een oplossing kúnnen zijn van je probleem, maar te vaak wordt vergeten te toetsen of het middel ook echt je probleem gaat oplossen. Sterker nog, we zien vaak dat het middel zelfs het doel wordt van de opdracht. Met als resultaat bijvoorbeeld nieuwsbrieven die in het leven worden geroepen om collega’s te informeren (en die vervolgens maar door een handjevol mensen worden gelezen). Of een coach die door ‘24 uur per week aanwezig’ te zijn, een team efficiënter moet laten samenwerken.

De sleutel ligt in de voorbereiding

Ik geloof dat de sleutel tot échte resultaten in de voorbereiding ligt. Als een organisatie meer tijd steekt in een grondige probleemanalyse, dan wordt het zowel makkelijker om de bijpassende oplossingen te bedenken als om deze te implementeren. Adviseurs hebben allerlei middelen in huis om daarbij te helpen. Denk aan design thinking, Lean, interviews, observaties en GAP-analyses. Maar het belangrijkste is dat we geen onderdeel van de waan van de dag zijn. De frisse blik van buiten, het stellen van veel vragen en vanuit meerdere kanten het probleem bekijken, maakt dat er in korte tijd een goede probleemanalyse op tafel ligt met daarin de echte uitdagingen waar de organisatie voor staat.

Welk probleem lossen we op?

Op dit moment volg ik een uitermate leerzame cursus over, onder andere, het model van de zes teamcondities, die gegeven wordt door André van Nieuwenhuizen. Onderzoekers van Harvard vonden, tegen alle verwachtingen in, dat een teamcoach zelfs meer kwaad dan goed kan doen voor de teameffectiviteit wanneer niet duidelijk is welk probleem er opgelost moet worden. Ik verwacht dat dit niet enkel voor teameffectiviteit geldt. Als je je op de verkeerde zaken focust, plak je pleisters op wonden, maar verhelp je niet het onderliggende probleem. Het is dus van belang om van tevoren te weten wat er nodig is en dan pas te bepalen welk middel je inzet. In een korte workshop met het team blijkt dan bijvoorbeeld dat er geen teamcoach nodig is maar een goed gesprek over een gemeenschappelijke doel of wellicht een ander beloningsstelsel waarin je afhankelijk bent van elkaar om resultaten te halen.

De meeste tijd gaat naar het middel

Ik pleit ervoor dat er meer aandacht gaat naar het achterhalen van de daadwerkelijke uitdaging en de context van het probleem. Nu zie ik te vaak dat de meeste tijd gaat naar het middel (bijvoorbeeld de app of één persoon voor 24 uur per week), maar is niet duidelijk of dit wel het juiste middel is om je probleem op te lossen. Met aandacht bedoel ik overigens niet dat er dan heel veel tijd naartoe moet (eerder kwalitijd 😉) of dat het proces lang moet duren.


Het gaat mij er vooral om...

  • dat een middel niet tot doel wordt verheven (“we moeten een app!”),

  • dat er bij het bedenken van een oplossing steeds opnieuw bekeken wordt of dit wel de oplossing is/blijft van het probleem (“oh dat is gaaf, als we dat dan maken!”) en

  • of dit wel het probleem is waar de organisatie last van heeft en niet een stokpaardje van een individu (“ik zag bij bedrijf X hippe vergaderruimtes, die moeten wij ook!”).

Ik ben benieuwd wat je hierin herkent. Zie je binnen je organisatie dat jullie vaak een stap achteruit te doen om te kijken waar het wringt en houden jullie oplossingen kritisch tegen het probleem aan, of juist niet?


40 weergaven1 opmerking

Recente blogposts

Alles weergeven

1 Comment


Unknown member
Oct 21, 2021

Appreciate you bloogging this

Like
bottom of page